User:MatuKuihonca

Baibul dawngah Kri kah bibina paihyn pathum avan thui. Te angthli tah Tawnghaa, Khawsoih on Sengpahrang he hy he.

Tawnghaa paihyn.

Awlkhyh Rym dawngah Kri tah tawnghaa angla va law ai tila opsoh la a phawng pon (Deut. 18:15). Kri lawng amah on amah te tawnghaa la thui u (Luka 13:33) tih Pa teng kalawng awlthang aka van khynkung la thui u (Johan 8:26-28; 12:49-50;14:10,24). Hai ben kah thaihu aka awm hamkoi opsoh la a phawng (Mat. 24:3-35; Luka 19:41-44), saithaina aka khyh angla awl a thui (Mat. 7:29). Te dawngah thlaangthli lawng ahih te tawnghaa la a ngaai u (Mat. 21:11, 46; Luka 7:16; 24:19; Johan 6:14; 7:40; 9:17). Tawnghaa lawngtah Pathen teng kah awlphawng te a mang ah aw, nawh atah, awl on voom u tih thlaangthli tengah patong awl on khaw, nawh atah, nokna on khaw a thui pe (Exod. 7:1; Deut. 18:18; Num. 12:6-8; Isa. 6; Jer. 1:4-10; Ezek. 3:1-4, 17). Tawnghaa lawngtah hu ben, haai ben on tahe vengkah thaihuthli boih a phawng. Awlpui la a bibina khat tah cangsakna awl on a rop la khawbo theenna on muithla ben awl te thlaangthli hamla a phawng pe. Kri lawng Awlkhyh Rym dung veng kalawng tawnghaa bi a bi pon (1Pit. 1:11; 3:18-20). Tekah bibi te diklai dawng a awm vengah a bi tih, tahe ahkhaw Ciim Muithla bibina rangon celtuihthli hawna rangon vaan la a lui congah khaw po a bi (Johan 14:26; 16:12-14; Celtuih 1:1). Tihin to ah Muithla Ciim lawng a thlaangthli thinkaw lungbui ah bi a bina rangon tekah tawnghaa bibi te po a tawmthlep.

Khawsoih Bibina.

Awlkhyh Rym dung veng kalawng Tlangkung bawi khawsoih aka law hamkoi te opsoh la a thui pon (Saam 110:4; Zek. 6:13; Isa. 53). Awlkhyh Thai cabu dawngah Jesu Kri khawsoih la a awmna kawng Hebrai capat dawng byng ah a thui (Heb. 3:1; 4:14; 5:5; 6:20; 7:26; 8:1). Tede Kri lawng khawsoih bi a bina kawng atlo tlo ah khaw nghuh (Marka 10:45; Johan 1:29; Rom. 3:24-25; 1Kor. 5:7; 1Johan 2:2; 1Piter 2:24; 3:18). Tawnghaa lawng Pathen zyngah thlaangthli tengah awl a phawng tih khawsoih lawngtah thlaangthli zyngah Pathen tengah laipai. Pahih bawk la cangpuikung la awm hih. Tawnghaa lawng khawbo theenna ben a cangpui tih khawsoih lawng luciik huihthluutna ben a cangpui. Khawsoih lawng thlangping zyngah Pathen tengah laipai tih awl a thui. Hebrai 3:1,3 dawngah khawsoih tah thlangping khui kalawng Pathen lawng a tyk tih thlaangthli hamla Pathen haai ah bi a bi, thaihu nawnna on thlangthawlhthli hamla luciik huihthluutna a sai pe. Thlangping hamla Pathen tengah thangthuina a khyh pe.

         Kri lawng thlangping zyngah khawsoih bi a bina tah thlangthawlhthli hamla luciik a nawnna te ni. Awlkhyh Rym khawsoihthli lawng thawlh luciik nawnna a sai u tetah aka awm hamkoi Kri lawng luciik nawnna a sai hamkoi te a khi opsohna ni (Heb. 9:23-24; 10:1; 3:11-12). Te dawngah Kri he “Pathen kah Tuu ca” la awm (Johan 1:29), “mami kah kaantaak,” la awm (1Kor. 5:7). Awlkhyh Thai dawngah Kri lawng khawsoih a bina kawng bro nawh la a thui (Marka 10:45; Johan 1:29; Rom. 3:24-25; 5:6-8; 1Kor. 5:7; 15:3; Gal. 1:4; Efe.5:2; 1Pit. 2:24; 3:18; 1Johan 2:2; 4:10; Awlp. 5:12). Hebrai Capat dawngah kop kop a thui bal (Heb. 5:1-10; 7:1-28; 9:11-15, 24-28; 10:11-14, 19-22; 12:24; 13:12). 

         Thlangthawlhthli hamla thawlh luciik nawnna a sai cong bal ah a thlaangthli hamla thangthuina khaw a khyh pe bal. Johan 4:16 dawngah Jesu he  paipuikung (parakletos) la a thui. Aka bawmkung, aka paipuikung tina ni. Awlkhyh Thai dawngah Kri he mami hamla aka thangthui tih aka van bihkung la awm (Rom 8:34; Heb. 7:25; 9:24; 1Johan 2:1) tila a thui. A thlangping zyngah a thangthuina tah amah lawng a cong tangte luciik saina rangon thangthuina te a khyh pe. Pathen tengah luciik a saina te a khyn tih, a thlaangthli hamla muithla ben zoutheenna boih te a bih pe, Seitan, cangsakna awl, mah pokna lawng thawlh a peelna te a olh tih, thaihu soprep dawngah thawlh khawdawpngaai la a awmna te a caksak, Ciim Muithla bibina rangon a thlaangthli kah bawkna on bibina te a ciimcaihsak. Hetila a thangthuina tah a thlaangthli byng hamla ni a thangthui pe (Johan 17:9, 20). 

Sengpahrang Bibina.

Pathen Capa la a awm dawngah Pathen lawng vaan on diklai on a khuiah aka awm thaihuthli boih ukna dawngah Kri lawngkhaw a uk van. Hetila ukna a khyhna hetah Pathen on thlanghing laklaw ah laipai la awmna rang on ni. Hekah sengpahrang bibina he pahih law, a thlangbol saw ah muithla benah sengpahrang la awm tih dilai on vaan boih sawah sengpahrang la awm bal.

         a. Muithla benah Sengpahrang la a awmna. Muithla benah sengpahrang la a awmna he Baibul dawngah bro nawh la tyng (Saam 2:6; 132:11; Isa. 9:6-7; Mikah 5:2; Zek. 6:13; Luka 1:33; 19:38; Johan 18:36-37; Celtuih 2:30-36). Sengpahrang la a awmna tah a thlaangthli sawah ukna a khyhna heni.  He ukna he muithla ben ukna la awm tih thlanghing lungbui on hingna dawngah muithla on bi a bi, thlawn la a awmna te a mingsak tih, Awl on Muithla tharana on a cuun a cah. He bibina he thlangbol tunna, ukteemna, khomdoonna on sopsakna dawngah awm. Hetila thlanghing lungbui hingna on thlangbol ah Jesu Kri ukna a awmna he “Pathen ram,” nawh atah, “Vaan ram,” a mingna. Thlangbol tang tangthli tah huh nawh thlangbol khuiah awm u tih, tekah ongcathli byng te Pathen ram khui kah thlaangthli la awm u. Te congah awlthang theen rangon huh thai la aka tun, aka pawlneeng u thlangbol he khaw Pathen ram khui kah thlaangthli a mingna bal (Mat. 13:24-30, 47-50). He Pathen ram hetah muithla benah ongcathli kah lungbui on hingna dawngah tahe ro ah awm (Mat. 12:28; Luka 17:21; Kol. 1:13). Tede a sopna hin tah haai benah awm tih Bawipa Jesu Kri amah a law vengah sop ai (Mat. 7:21; Luka 22:29; 1Kor. 15:50; 2Tim. 4:18; 2Piter 1:11). Hai ben ah aka law hamkoi Pathen ram khaw tahe kah angla Pathen ukna te thlanghing lungbui on hingna dawngah awm ai. Te vengah a langna aka awm hamkoi tah tekah aka sop ukna tetah huh thai on thaihu soprep sop bir la awm pon ai. Tekah ukna ram tetah a botna awm tlaih manawh (Saam 45:6; 72:17; 89:36-37; Isa. 9:6; Dan. 2:44; 2Sam. 7:13,16; Luka 1:33; 2Piter 1:11).

b. Vaan on Diklai Sengpahrang la a Awmna. Dykna kalawng a thawhkop congah Jesu lawng a hubaangthli tengah, “Vaan on diklai dawngkah saithaina boih boih ka tengah peek la awm pon,” (Mat. 28:18) a tina. Te awltak te 1Kor. 15:27; Efe. 1:20-22 dawngah khaw awm bal. He ukna on saithaina he Kri lawng Pathen Capa la a awmna on piit hamla awm nawh. Tahe kah ukna hetah Pathen on thlanghing laklaw ah laipai la a awmna dawngah Thlangbol zyngah a tengah peek la aka awm sengpahrang ukna la awm. Laipai la a awm dawngah thlaang khat rip on ram tawm boih te a bot to la a maawt congah diklai hingna te amah tlangna benla a mang thai naham a maawt. Raina soprep khui kalawng a thlangbol te a khom a doon tih a thlip a thung. Pathen ram kah raalthli boih te taa la a awm hil a ukna ram te awm po ai. A botna a pha tih thaihu boih a sop vengah te ukna te Pa tengah kop a peek ai (1Kor. 15:24-28).


Pok Hamkoithli


Exodus 7:1; Deut. 18:18; Ezek. 3:17 dawngah tawngha kah bibina kawng metila avan thui?

Johan 1:29; 1Kor. 5:7; Heb. 3:1; 4:14; 8:3-5; 9:13,14; 10:1-14; 13:11-12 dawngah Awlkhyh rym dawngah Kri angla aka awm thaihu tu aka awm?

A dang kah awlthli lawng Pathen ram kawng n’tu n’cangpui? (Johan 3:3,5; 18:36-37; Rom 14:17; 1Kor. 4:20).


Dootna


Kri kah bibina paihyn pathum hy te n’tuthli? Tawngha lawng tu a sai? Tu dawngah Kri he tawngha a ti u? Khawsoih on tawngha a vaina hih nawh thui lah. Khawsoih kah bibi on Kri lawng khawsoih bi a bina kawng thui lah. Kri lawng tu luciik a sai? Kri lawng a thlaangthli hamla metila a thangthuina? Muithla benah Kri sengpahrang la a awmna n’tu? Metyk ah Muithla ben sengpahrang abina te a bot ai? Vaan on diklai boih kah sengpahrang la a awmna kamthlahna n’tu? Mezoh to a awm ai?


000 -----